Fıtık Nedir?
Fıtık, kas ya da doku içerisindeki bir açıklıktan ya da zayıf bir noktadan, bir organın girmesi sonucu oluşur. Büyük kısmı genellikle göğüs ve kalça arasında bulunan karın bölgesinde meydana gelse de kasık gibi yerlerde de meydana gelebilir.
Çoğu fıtık genellikle başlangıçta hayati önem taşımamaktadır. Kendi kendilerine kaybolmadıklarından, hastanın yaşam kalitesini artırmak, estetik kaygılar ve ileride daha büyük bir komplikasyona sebep olmaması açısından cerrahi olarak tedavi edilmeleri gerekir.
Fıtıklar kendi içinde farklı farklı gruplara ayrılmaktadır. Örneğin genellikle daha önce yapılmış bir ameliyatın sonucunda ortaya çıkan çeşidi olarak Kesi Fıtığını daha önceki yazımızda bahsetmiştik. Okumak isterseniz lütfen tıklayınız!
Diğer bir fıtık çeşidi ve en fazla görülen fıtık çeşidi olan Kasık fıtığı yazımızı okumak isterseniz lütfen tıklayınız.
Fıtık Belirtileri
- En yaygın belirtisi, bulunduğu bölgede hissedilen şişlik ve çıkıntıdır. Örneğin kasık fıtığında, her iki kasıkta da olması durumu hariç, iki kasıktan birinde bir şişlik ve çıkıntı varken diğerinde yoktur.
- Genellikle düz bir yere uzanıldığında ele gelmezken, ayağa kalkıldığında, eğilindiğinde, öksürüldüğünde ya da kusulduğunda hissedilir hale gelir. Ayrıca şişliğin etrafında ağrı veya rahatsızlık hissi de oluşabilmektedir.
- Her ne kadar göze görülür ve elle hissedilir olabilseler de çoğu genellikle belirti vermez. Hastanın görüp rahatsız olması, kaygılanması sayesinde ya da rutin bir kontrol esnasında ortaya çıkarlar.
Fıtık Sebepleri
- Fıtıklar kas zayıflaması ve gerilim sebebiyle ortaya çıkarlar. Sebebine bağlı olarak bir anda, ya da zamanla oluşabilirler.
- Doğuştan süregelen belli bir bölgedeki kas zayıflığı
- Yaşlanma
- Ameliyat ya da yaralanma sebebiyle hasar
- Kronik öksürük
- Ağır egzersiz ve devamlı bir şekilde ağır yük kaldırma
- Gebelik, özellikle sık ve çok
- Kabızlık
- Fazla kilo veya obezite
- Prematüre olarak ya da düşük kiloyla doğmuş olmak
Fıtık Tanısı
- Durumunuzu belirlemek için önce fiziksel bir muayene yapılır. Ardından hastanın tıbbi geçmişini anlayabilmek için belirli sorular sorulabilir.
- Şişliğin ilk ne zaman hissedildi?
- Başka semptomunuz var mı?
- Oluşmasına sebep olabilecek belirli bir şey oldu mu?
- Yaşam stili, çalışılan iş, sigara kullanımı, egzersiz, ağır kaldırma durumları mevcut mu?
- Ailede geçirilen ya da kişinin daha önce geçirdiği fıtık var mı?
- Karın ya da kasıktan daha önce geçirilen operasyon var mı?
Ayrıca; karın ultrasonu, bilgisayarlı tomografi ve MR gibi çeşitli görüntüleme tekniklerinden de yardım alınabilir.
- Durumunuzu belirlemek için önce fiziksel bir muayene yapılır. Ardından hastanın tıbbi geçmişini anlayabilmek için belirli sorular sorulabilir.
Fıtık Tedavisi
- Fıtığın büyüdüğü ya da ağrıya sebep olduğu durumda, eğer engel bir durum yoksa ameliyat yoluna gidilir. Ameliyat esnasında abdominal duvardaki delik, bir mesh (yama) kullanılarak dikilir.
- Ameliyat esnasında fıtığa yakından kesik atılır ve taşan doku karına tekrar geri yerleştirilir. Ardından mesh (yama) ile kesilen yer kapatılır.
İyileşme Süreci
- Ameliyat sonrasında ameliyatın olduğu bölgede ağrı olur. Ameliyat bölgesinin temiz tutulması ve yara bakımına dikkat edilmesi hususları önemlidir. Eğer ateş, sızıntı, kırmızılık ve aniden artan ağrı gibi şikayetler oluşursa derhal doktorla iletişime geçilmelidir.
- Kişiden kişiye göre değişmekle beraber, ilk birkaç hafta hareket etmekte güçlük oluşur. Bu dönemde ağırlık kaldırmak ve ani hareketlerden kaçınmak gereklidir. İyileşme sürecinin ardından normal hayata ve işe ne zaman dönüleceği doktor tarafından belirlenmektedir.
